Dobór odpowiedniego gwintownika do otworu to kluczowy element procesu gwintowania. Precyzyjne dobranie narzędzia nie tylko zapewnia wysoką jakość gwintu, ale także wpływa na efektywność pracy i trwałość samego gwintownika. W tym artykule przyjrzymy się, jak krok po kroku dobrać właściwy gwintownik, uwzględniając różne czynniki i parametry techniczne.
Rodzaje gwintowników – który wybrać?
Wybór odpowiedniego typu gwintownika to pierwszy krok w procesie doboru. Na rynku dostępne są różne rodzaje tych narzędzi, a każdy z nich ma swoje specyficzne zastosowanie:
Gwintowniki ręczne są idealne do prac remontowych i hobbystycznych. Charakteryzują się prostą konstrukcją i łatwością użycia.
Gwintowniki maszynowe znajdują zastosowanie w produkcji seryjnej. Cechują się wysoką precyzją i wydajnością, ale wymagają specjalistycznych maszyn.
Gwintowniki do otworów przelotowych stosuje się, gdy gwint ma przechodzić przez cały materiał. Mają one prostą konstrukcję stożka prowadzącego.
Gwintowniki do otworów nieprzelotowych są używane w przypadku gwintów ślepych. Posiadają krótszy stożek prowadzący, co umożliwia gwintowanie bliżej dna otworu.
Parametry techniczne – na co zwrócić uwagę?
Przy doborze gwintownika kluczowe znaczenie mają jego parametry techniczne. Oto najważniejsze z nich:
Średnica gwintownika musi odpowiadać średnicy otworu, w którym będzie wykonywany gwint. To podstawowy parametr, który decyduje o poprawności wykonanego gwintu.
Skok gwintu określa odległość między kolejnymi zwojami gwintu. Musi być dostosowany do wymagań projektowych i rodzaju materiału.
Materiał gwintownika powinien być dobrany do materiału, w którym będzie wykonywany gwint. Dla stali stosuje się zwykle gwintowniki ze stali szybkotnącej, a dla twardszych materiałów – z węglików spiekanych.
Powłoka gwintownika wpływa na jego trwałość i właściwości skrawające. Popularne są powłoki TiN (azotek tytanu) czy TiCN (węglikoazotek tytanu).
Dobór gwintownika do materiału obrabianego
Właściwy dobór gwintownika zależy w dużej mierze od rodzaju materiału, w którym będzie wykonywany gwint:
Dla stali miękkiej i aluminium można stosować standardowe gwintowniki ze stali szybkotnącej.
Stal nierdzewna wymaga gwintowników o specjalnej geometrii ostrza i odpowiedniej powłoce, np. TiCN.
Przy obróbce żeliwa sprawdzają się gwintowniki z węglików spiekanych lub ze specjalną geometrią ostrza.
Tworzywa sztuczne wymagają gwintowników o dużym kącie przyłożenia i ostrym kącie natarcia.
Wpływ warunków obróbki na wybór gwintownika
Warunki, w jakich będzie przebiegać proces gwintowania, również mają znaczenie przy doborze narzędzia:
Prędkość skrawania wpływa na wybór materiału gwintownika i jego powłoki. Wyższe prędkości wymagają bardziej wytrzymałych narzędzi.
Chłodzenie podczas obróbki może determinować wybór gwintownika z kanałami chłodzącymi lub specjalną geometrią ułatwiającą odprowadzanie wiórów.
Rodzaj maszyny (ręczna czy CNC) wpływa na wybór między gwintownikami ręcznymi a maszynowymi.
Precyzyjne obliczenia – klucz do sukcesu
Dokładne obliczenia są niezbędne do prawidłowego doboru gwintownika:
Średnica otworu pod gwint musi być precyzyjnie obliczona. Zazwyczaj wynosi ona około 75-85% średnicy zewnętrznej gwintu.
Głębokość gwintu wpływa na wybór długości gwintownika. Należy uwzględnić również naddatek na wprowadzenie narzędzia.
Tolerancja gwintu określa dokładność wykonania i wpływa na wybór klasy dokładności gwintownika.
Podsumowanie
Precyzyjne dobranie gwintownika do otworu wymaga uwzględnienia wielu czynników. Kluczowe jest zwrócenie uwagi na rodzaj materiału obrabianego, parametry techniczne gwintownika oraz warunki obróbki. Dokładne obliczenia i znajomość specyfiki procesu gwintowania pozwalają na wybór narzędzia, które zapewni wysoką jakość gwintu i efektywność pracy. Pamiętajmy, że właściwy dobór gwintownika to inwestycja w jakość i trwałość wykonywanych połączeń gwintowych.

Makra-Met to profesjonalny portal branżowy, który od 2024 roku dostarcza ekspercką wiedzę z zakresu przemysłu metalowego. Realizując nasze motto „Przemysłowe trendy wykute w metalu”, łączymy praktyczne doświadczenie z innowacyjnym podejściem do branży.