Moment dokręcania kół ciężarowych według zaleceń producentów zwykle wynosi co najmniej 200 Nm i zawsze powinien być zgodny z instrukcją konkretnego pojazdu. Właściwe ustawienie tej wartości ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa oraz trwałości połączenia koła z piastą[1][2]. Poniżej znajdują się szczegółowe informacje na temat momentu dokręcania, procesu dokręcania oraz praktycznych aspektów tej czynności.
Czym jest moment dokręcania kół ciężarowych?
Moment dokręcania to parametr określający siłę, z jaką śruba koła powinna być dokręcona do piasty. Wyraża się go w niutonometrach (Nm) i jest iloczynem siły oraz długości ramienia klucza używanego przy dokręcaniu śrub[4]. Odpowiedni moment dokręcania gwarantuje solidne połączenie, które musi wytrzymać wysokie obciążenia i wibracje charakterystyczne dla pojazdów ciężarowych[1][3].
Moment dokręcania dla kół ciężarowych różni się wyraźnie od wartości stosowanych w samochodach osobowych. Stosowanie właściwego momentu to warunek podstawowy, ponieważ zbyt niski lub zbyt wysoki moment grozi uszkodzeniem gwintów, luzowaniem się śrub lub nawet utratą koła w trakcie jazdy[3][4].
Jakie są zalecane wartości momentu dokręcania dla kół ciężarowych?
Zalecane przez producentów wartości momentu dokręcania dla kół ciężarowych zaczynają się od 200 Nm i mogą być wyższe w zależności od typu pojazdu, rodzaju i średnicy śrub oraz specyfikacji technicznych pojazdu[1][2]. Ostateczna wartość zawsze powinna być zaczerpnięta z instrukcji producenta konkretnego pojazdu, ponieważ różnice w konstrukcji wpływają na wymagania dotyczące siły dokręcenia.
Dla porównania, śruby w samochodach dostawczych dokręca się z momentem 140-180 Nm, a w autach osobowych jest to zwykle 110-130 Nm[1][3]. Różnice te wynikają z odmiennych obciążeń oraz wymagań bezpieczeństwa. Nieprzestrzeganie wartości przewidzianych przez producenta skutkuje ryzykiem uszkodzenia mocowania lub jego niewłaściwej pracy, zwłaszcza w tak intensywnie eksploatowanych pojazdach jak ciężarówki[3][4].
Dlaczego dokładne dokręcenie śrub jest tak ważne?
Prawidłowy moment dokręcania kół ciężarowych minimalizuje ryzyko luzowania się śrub podczas jazdy oraz przeciwdziała uszkodzeniom gwintów i piasty koła[3][4]. Mocowanie musi być na tyle trwałe, by zadbać o bezpieczeństwo pojazdu ważącego kilkanaście ton, przewożącego ładunki na długich dystansach. Nawet niewielkie odchylenia od zalecanych wartości mogą prowadzić do tragedii na drodze.
Zbyt słabe dokręcenie skutkuje pojawieniem się luzów. Zbyt silne prowadzi do nadmiernego rozciągnięcia lub zerwania śrub, uszkodzenia piasty, a nawet utraty koła[3]. Jeśli siła nie odpowiada zaleceniom producenta może dojść do przyspieszonej korozji elementów połączenia oraz trudności podczas serwisowania i odkręcania śrub w przyszłości[3].
Jak prawidłowo kontrolować i ustawiać moment dokręcania?
Do dokładnego dokręcania śrub kół ciężarowych bezwzględnie należy używać klucza dynamometrycznego. Narzędzie to umożliwia ustawienie i precyzyjną kontrolę siły z jaką skręca się śruby, zapobiegając błędom wynikającym z oceny „na oko”[1][2]. Ponadto w profesjonalnych serwisach pojawia się trend stosowania coraz nowocześniejszych, kalibrowanych urządzeń do pomiaru i kontroli momentu dokręcania, w celu zapewnienia zgodności z normami bezpieczeństwa[2].
Proces dokręcania powinien być przeprowadzony zgodnie z instrukcją producenta, zwracając uwagę na sekwencję oraz równomierne dokręcanie wszystkich śrub. Regularna kalibracja klucza dynamometrycznego zapewnia wiarygodność pomiaru i eliminuje ryzyko błędów wynikających z niewłaściwego ustawienia narzędzia[2][4].
Kiedy należy sprawdzać moment dokręcenia śrub kół ciężarowych?
Mechanicy i użytkownicy pojazdów ciężarowych powinni sprawdzać moment dokręcenia śrub po każdym montażu lub wymianie koła. Wskazana jest również okresowa kontrola w serwisie, zwłaszcza po dłuższych trasach lub pracy w trudnych warunkach eksploatacyjnych[2].
Obecnie rośnie świadomość konieczności edukacji na temat prawidłowych wartości momentu dokręcenia — jest to ważny element zapobiegania wypadkom spowodowanym błędami montażowymi[2]. Wysokie natężenie ruchu pojazdów ciężarowych na drogach sprawia, że kwestia ta dotyczy nie tylko kierowców, ale i bezpieczeństwa wszystkich uczestników ruchu[2].
Podsumowanie: Kluczowe zalecenia producentów w zakresie momentu dokręcania
Podsumowując, zalecany moment dokręcania kół ciężarowych wg producentów to zawsze minimum 200 Nm, przy czym szczegółowe wartości należy czerpać z instrukcji danego pojazdu[1][2]. Kluczowe jest korzystanie ze sprawdzonego, kalibrowanego klucza dynamometrycznego, zachowanie właściwej sekwencji dokręcania oraz regularna kontrola siły dokręcania śrub.
Stosowanie się do wytycznych producentów, ścisła kontrola i wykorzystywanie nowoczesnych narzędzi pomiarowych stanowią podstawę zachowania bezpieczeństwa oraz bezawaryjnej eksploatacji pojazdu ciężarowego[2][3].
Źródła:
- [1] https://turbo.art.pl/jaki-moment-dokrecania-srub-kol-samochodowych
- [2] https://firmainstalco.pl/narzedzia/moment-obrotowy-srub-kol-ciezarowek-kluczowy-element-dla-bezpieczenstwa-publicznego/cgje_zvwr
- [3] https://www.iparts.pl/artykuly/dlaczego-warto-zwracac-uwage-na-moment-obrotowy-dokrecenia-sruby-kola-z-jaka-sila-dokrecac-kola-w-sposob-bezpieczny,835.html
- [4] https://nowywyszkowiak.pl/wydarzenia/co-to-jest-moment-dokrecenia-srub.html

Makra-Met to profesjonalny portal branżowy, który od 2024 roku dostarcza ekspercką wiedzę z zakresu przemysłu metalowego. Realizując nasze motto „Przemysłowe trendy wykute w metalu”, łączymy praktyczne doświadczenie z innowacyjnym podejściem do branży.