Prawidłowy rozstaw łat pod blachodachówkę ma kluczowe znaczenie dla wytrzymałości, szczelności i długowieczności dachu. Zbyt duże odstępy grożą deformacją i przeciekami, zaś zbyt małe — nadmiernym zużyciem materiałów i kosztów. W artykule wyjaśniamy, co ile dawać łaty pod blachodachówkę i jakie czynniki wpływają na tę decyzję, aby uniknąć problemów z dachem już na etapie budowy lub remontu.
Optymalny rozstaw łat pod blachodachówkę — podstawowe wartości i wytyczne
Podstawową zasadą jest, aby rozstaw łat pod blachodachówkę wynosił ok. 30–35 cm (300–350 mm) i był zgodny z długością modułu podaną przez producenta blachy[1][2][3][4][5]. Ta wartość najczęściej sprawdza się w standardowych rozwiązaniach dachowych i pokryciach z niskim lub średnim profilem blachy.
Producent blachodachówki zawsze określa rekomendowany rozstaw łat w dokumentacji technicznej swojego produktu. Zalecenia te muszą być bezwzględnie przestrzegane, ponieważ profil, rodzaj i grubość blachy determinują wytrzymałość oraz rozkład obciążeń na dachu. Zignorowanie ich może prowadzić do ugięć blachy i zmniejszenia szczelności pokrycia[1][2][3].
Wpływ rodzaju blachy i profilu na rozstaw łat
Wysoki profil blachy oraz większa jej grubość pozwalają na zastosowanie większych odstępów między łatami. Dla profili wysokich, takich jak T55, rozstaw łat może wynosić nawet 400–500 mm (40–50 cm), o ile producent to dopuszcza i konstrukcja dachu spełnia wymagania nośności[1].
Blacha o grubości powyżej 0,7 mm, szczególnie na dachach o stromych połaciach (nachylenie powyżej 30°), również umożliwia zwiększenie rozstawu łat bez ryzyka utraty stabilności[2][4].
Natomiast przy dachach o niskim kącie nachylenia (poniżej 15°) rozstaw łat należy zmniejszyć nawet o 10 cm, by zapobiec odkształceniom i umożliwić prawidłowy odpływ wody[1]. Ostateczna decyzja musi uwzględniać specyfikację wyrobu i okoliczności konstrukcyjne.
Kąt nachylenia dachu a rozstaw łat
Kąt nachylenia dachu jest jednym z najważniejszych parametrów wpływających na rozstaw łat. Na dachach stromych (powyżej 30°) można planować rozstaw z górnych granic przedziału, natomiast przy mniejszych kątach nachylenia zaleca się gęstsze rozmieszczenie łat — każdorazowo obniżając odległość o ok. 10 cm, co poprawia stabilność i chroni przed uginaniem blachy[1][4][5].
Pozostawienie zbyt dużych odstępów prowadzi do powstawania fal, osłabienia montażu i ryzyka przeciekania pokrycia dachowego, szczególnie podczas intensywnych opadów deszczu i śniegu. Analiza kąta dachu i ewentualna korekta rozstawu łat są nieodzowne dla bezpieczeństwa konstrukcji w dłuższej perspektywie.
Znaczenie pierwszej łaty oraz rozmieszczenia i mocowania łat
Pierwsza łata przy okapie jest newralgicznym punktem przy układaniu blachodachówki[3][7]. Jej precyzyjne ustawienie wyznacza pozycje wszystkich kolejnych łat oraz wpływa na estetykę i trwałość pokrycia. Od poprawności montażu pierwszej łaty zależą szczelność, równomierność i brak zbędnych naprężeń w pokryciu.
Właściwie rozmieszczone i zamocowane łaty (najczęściej w przekroju ok. 40×50 mm) zapobiegają uginaniu blachy, falowaniu oraz powstawaniu nieszczelności. Zaleca się użycie od 5 do 8 wkrętów mocujących na każdy metr kwadratowy blachodachówki, by zapewnić odporność całego systemu pokrycia na niekorzystne warunki atmosferyczne[4][5].
Wentylacja dachu dzięki kontrłatom i trwałość pokrycia
Kontrłaty, montowane prostopadle do łat bezpośrednio na krokwiach, tworzą konieczną przestrzeń wentylacyjną pod blachodachówką. Ta warstwa umożliwia wolny przepływ powietrza oraz skuteczne odprowadzenie wilgoci, co znacząco ogranicza ryzyko kondensacji i rozwijania się korozji na blaszanym pokryciu[8].
Zastosowanie kontrłat jest szczególnie istotne w przypadku dachów z nowoczesnymi paroizolacjami oraz na budynkach z poddaszem użytkowym. Prawidłowa wentylacja znacząco wydłuża żywotność blachy, która — przy odpowiednich warstwach ochronnych — może osiągnąć trwałość nawet do 40–45 lat[2].
Podsumowanie: Co ile dawać łaty pod blachodachówkę?
Łaty pod blachodachówkę należy rozmieszczać w odstępach 30–35 cm, o ile producent nie zaleci inaczej dla danego profilu lub grubości blachy[1][2][3][4][5]. Dach o mniejszym kącie nachylenia (<15°) wymaga zmniejszenia rozstawu łat nawet do 20–25 cm. Przy wysokim profilu i grubszej blachy oraz stromych połaciach dachowych dopuszczalne są rozstawy do 40–50 cm, zgodnie z instrukcjami producenta. Kluczem do uniknięcia przyszłych problemów jest ścisła zgodność z zaleceniami technicznymi oraz prawidłowe zamocowanie i wentylacja pokrycia dachowego.
Źródła:
- https://pelletradlin.pl/co-ile-laty-pod-blache-trapezowa/
- https://woodrive.pl/pl/blog/Co-ile-klasc-laty-pod-blache-trapezowa-na-dachu-Garsc-praktycznych-wskazowek/42
- https://e-armet.pl/rozstaw-lat-blachodachowka
- https://rmsolar.pl/jak-rozmiescic-laty-pod-blachodachowke-by-dach-byl-stabilny/
- https://www.steelprofil.eu/budownictwo-i-stal/jaki-rozstaw-lat-zastosowac-na-dachu-blaszanym/
- https://pruszynski.com.pl/wp-content/uploads/2023/09/instrukcja-blachodachowek-panelowych-19.03.25.pdf
- https://www.castorama.pl/montaz-blachodachowki-jak-zamontowac-blachodachowke-krok-po-kroku-ins-1168872.html
- https://pl.blog.dietrichs.com/2020/09/lacenie-pod-blachodachowke/
Makra-Met to profesjonalny portal branżowy, który od 2024 roku dostarcza ekspercką wiedzę z zakresu przemysłu metalowego. Realizując nasze motto „Przemysłowe trendy wykute w metalu”, łączymy praktyczne doświadczenie z innowacyjnym podejściem do branży.