Zbrojenie fundamentów co ile strzemiona powinny być rozmieszczone?

Zbrojenie fundamentów co ile strzemiona powinny być rozmieszczone? To pytanie pojawia się bardzo często na etapie projektowania lub realizacji fundamentów. Prawidłowe rozmieszczenie strzemion jest kluczowe dla wytrzymałości, stabilności i bezpieczeństwa całej konstrukcji żelbetowej [1][2].

Rola strzemion w zbrojeniu fundamentów

Strzemiona fundamentów są podstawowym elementem zbrojenia poprzecznego. Ich głównym zadaniem jest utrzymanie prętów głównych w stałej pozycji oraz przeciwdziałanie wyboczeniu prętów podłużnych wewnątrz ławy lub słupa fundamentowego [2][5]. Strzemiona dodatkowo przenoszą siły ścinające i rozprężające, które działają w trakcie eksploatacji konstrukcji żelbetowej [1][4]. Bezpieczeństwo oraz trwałość fundamentu zależy w znacznej mierze od właściwego rozstawu i jakości tych elementów.

Jakie są wymagania norm dotyczące rozstawu strzemion?

Rozstaw strzemion w fundamentach i słupach regulują aktualne normy polskie, Eurokody oraz szczegółowe zalecenia konstrukcyjne [1][4]. Zgodnie z nimi, maksymalny rozstaw strzemion wynosi 12 średnic prętów głównych lub, alternatywnie, 350 mm. W praktyce przyjmuje się odległości od 30 cm do 50 cm, zależnie od lokalnych obciążeń oraz wymiarów elementu [2][3][4]. W miejscach szczególnie narażonych na wysokie naprężenia czy przebicie płyty, rozstaw strzemion może być zmniejszony nawet do 1,5 średnicy pręta podłużnego lub efektywnej grubości płyty [5].

Normy określają również, że w strefach ściskanych strzemiona powinny być rozstawione co 15 cm dla zachowania odpowiedniej trwałości i przenoszenia obciążeń [4].

Parametry techniczne strzemion fundamentowych

Strzemiona zazwyczaj mają kształt kwadratu lub prostokąta i są wykonywane z prętów o minimalnej średnicy 6 mm. Często wykorzystuje się również strzemiona o średnicy 8 mm w przypadku większych obciążeń czy wymagań projektowych [4]. Strzemiona zbrojenia są łączone z prętami głównymi poprzez drut wiązałkowy lub są prefabrykowane jako siatki bądź drabinki [1][3]. Forma i sposób ułożenia bezpośrednio determinuje efektywność przenoszenia sił ścinających i odporność na wyboczenia.

Jaki rozstaw strzemion wybrać do fundamentów?

Najczęściej stosowany rozstaw strzemion w fundamentach wynosi od 30 cm do 50 cm. Jednak powinno się go dostosować do: średnicy prętów głównych, typu konstrukcji oraz obszaru lokalnych obciążeń [1][2][4]. Zwiększenie gęstości rozmieszczenia strzemion ma większy wpływ na nośność elementu niż samo zwiększenie przekroju prętów podłużnych [1]. W praktyce rozmieszczenie strzemion w odległościach 30 cm względem siebie jest rozwiązaniem rekomendowanym w miejscach o podwyższonych naprężeniach, stykach z innymi elementami żelbetowymi oraz w narożnikach [2][5].

Warto zapamiętać, że maksymalny rozstaw strzemion nie może przekroczyć mniejszego z wymiarów: 12 średnic zastosowanych prętów głównych lub 350 mm [1][2][4].

Przestrzenny szkielet fundamentu – jak zbroić właściwie?

Prawidłowe zbrojenie fundamentu wymaga montażu przestrzennego szkieletu, gdzie pręty podłużne są łączone poprzez regularnie rozmieszczone strzemiona. W praktyce najczęściej stosuje się pręty główne o średnicy 12–16 mm, których wzajemny rozstaw i stabilność zapewniają wyłącznie prawidłowo wykonane strzemiona [3]. W rejonach, gdzie zbrojenie jest wyjątkowo narażone na działanie sił ścinających, rozstaw strzemion powinien być gęstszy, zgodnie z wymaganiami norm [4][5].

W narożnikach i przy podporach szczególnie istotne jest, aby każde zbrojenie podłużne było odpowiednio ustabilizowane przez strzemiona o właściwym rozstawie – zwykle nie większym niż 15 cm [4]. Dzięki temu zbrojenie przyjmuje zakładane obciążenia, zapobiega migracji prętów oraz chroni całą konstrukcję fundamentową przed zniszczeniem mechanicznym.

Podsumowanie najważniejszych zasad rozmieszczania strzemion

• Najczęstszy rozstaw strzemion wynosi od 30 cm do 50 cm.
• Maksymalny rozstaw nie może być większy niż 12 średnic pręta głównego lub 350 mm.
• W strefach zagrożonych wysokim obciążeniem dopuszcza się zagęszczenie do 1,5 średnicy pręta lub nawet 15 cm.
• Minimalna średnica drutu na strzemiona to 6 mm.
• Kluczowe jest przestrzeganie aktualnych norm (PN-B, Eurokody)[1][2][4][5].

Dobór odpowiedniego rozstawu strzemion oraz ich gęstości wpływa na bezpieczeństwo, trwałość i nośność zbrojonego fundamentu. W każdej realizacji należy stosować się do obowiązujących norm i projektów wykonawczych.

Źródła:

• [1] https://uprawnienia-budowlane.pl/srednice-i-rozstaw-strzemion.html
• [2] https://strzemionazbrojeniowe.pl/strzemiona-zbrojeniowe-zasady-normy-stosowanie
• [3] https://www.mgprojekt.com.pl/blog/zbrojenie/
• [4] https://www.materialybudowlane.info.pl/images/2013/11/s078-080.pdf
• [5] https://chodor-projekt.net/encyclopedia/przebicie-plyty-zelbetowej/